PHOENIX-Η ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΦΟΙΝΙΚΑ

(PHOENIX)

Σκηνοθεσία: Κρίστιαν Πέτσολντ

Παίζουν: Νίνα Χος, Ρόναλντ Ζέρφελντ

Διάρκεια: 98’

ΚΟΛΟΣΣΑΙΟΝ

ΟΛΥΜΠΙΟΝ

Η Νέλι, εβραϊκής καταγωγής  και πρώην κληρονόμος μεγάλης περιουσίας, επιστρέφει από τα κολαστήρια του Άουσβιτς με πρόσωπο παραμορφωμένο από τα βασανιστήρια και τις κακουχίες. Μετά από μία επιτυχημένη πλαστική επέμβαση και με αλλαγμένο πρόσωπο, αποφασίζει να γυρέψει τον άντρα της παρά τις αντιρρήσεις του πιο κοντινού της πλέον ανθρώπου, της Λένε, η οποία ξεκάθαρα της γνωστοποιεί ότι ο καλός της, ο Τζόνι, την χαφιέδεψε στην Γκεστάπο με αντάλλαγμα τη δική του ελευθερία. Ο έρως τυφλός όμως. Και η αγάπη τυφλότερη. Παρακούει λοιπόν η Νέλι, και με αλλαγμένη ψυχή και επανορθωμένο πρόσωπο, μπαίνει στο κυνήγι του θησαυρού της, που τον βρίσκει τελικά στο αμερικάνικο κλαμπ «Φοίνιξ».

Φοίνιξ ίσον πόλη της Αριζόνα, αλλά Φοίνιξ ίσον και το μυθικό πουλί που αναγεννιέται από τις στάχτες του. Κάτι που προσπαθεί να κάνει και ένα ολόκληρο έθνος που σιγόνταρε (ας είμαστε ειλικρινείς) τη φρικιαστικότερη ιστορία του σύγχρονου κόσμου. Σαν την Νέλι, που από τις στάχτες της θέλει να βγει ξανά ζωντανή. Αλλά ζωντάνια γι’ αυτή είναι ο Τζόνι κι ας την πούλησε. Επιπρόσθετα, ο Φοίνικας,  κατά την μυθολογία, έψαχνε απεγνωσμένα την κόρη του, την Ευρώπη, όπου γης. Την Ευρώπη, που το όνομα της ρήμαξε χρόνια μετά τον Δία (μυθολογία και πραγματικότητα σε ένα μπέρδεμα φρικιαστικό) ένας άλλος φαντασμένος, ο Χίτλερ. Και η Νέλι, με μία ταυτότητα που μόνο τα στοιχεία της μοιάζουν, τρέχει να βρει την Ευρώπη της, τον Τζόνι

Κι όταν τον βρίσκει, εκείνος δεν την αναγνωρίζει. Ένεκα της πλαστικής.

Αλλά ο Τζόνι, επειδή είναι σπίρτο αναμμένο, παρατηρεί την κάποια ομοιότητα με την πρώην γυναίκα του και στήνει ένα μεγαλοφυές (γι’ αυτόν) σχέδιο. Δασκαλεύει την Νέλι, που γι αυτόν είναι η Εσθέρ, να γίνει η δήθεν (γι’ αυτόν) γυναίκα του, που επέστρεψε από την κόλαση για να πάρει την κληρονομιά των γονιών της. Να πάρει δηλαδή αυτός τα χρήματα και να δώσει ένα κατιτίς στην Εσθέρ – Νέλι.  Και η τυφλή από αγάπη Νέλι υποκύπτει. Και ζει με ένα άντρα κάνοντας τον εαυτό της, χωρίς να είναι ο εαυτός της. Και η μετατραυματική εμπειρία παραλληλίζεται με την προσωπική αποκόλληση και το «εγώ» πάει περίπατο μαζί με την ταυτότητα και την αξιοπρέπεια. Κι αν οι περισσότεροι  Εβραίοι ετοιμάζονται για την γη της επαγγελίας, το νεόδμητο Ισραήλ, η Νέλι αμφισβητεί τα αδιαμφισβήτητα και ορίζει ως γη επαγγελίας τον Τζόνι.

Ένας κόσμος χαμένος, μία Ευρώπη διαλυμένη. Χαμένες ταυτότητες, άνθρωποι πεταμένοι στις στάχτες τους, αφημένοι στο τίποτα. Άνθρωποι που επέζησαν από τον εφιάλτη και τώρα κάνουν μία νέα αρχή. Αλλαγμένοι οι πιο πολλοί. Σαν την Νέλι. Που η φρίκη της αναζήτησης της ζωής της, εκεί που σταμάτησε πριν την σύλληψη της, ταιριάζει απόλυτα με τον φόβο ολόκληρων λαών που ζουν για να επιβιώνουν και ψάχνουν για την Ευρώπη τους.

Σκοτεινό και δεμένο. Με αγωνία και θριλερική αισθητική. Ολοκληρωμένο, με ένα από τα πιο αλληγορικά φινάλε των τελευταίων χρόνων. Με την μούσα του Κρίστιαν Πέτσολντ, τη Νίνα Χος, εξαιρετική. Να ορμά εκεί που πρέπει και να συγκρατείται εκεί που χρειάζεται. Με κλασική νέο- νουάρ φωτογραφία. Με σεναριακή ευστοχία που αναπτύσσεται γύρω από την προβληματική των διαφορετικών οπτικών, της ασημαντότητας της ταυτότητας, του παιχνιδιού μεταξύ θύματος και θύτη και τελικά, με την ολότελα παράλογη σύγκρουση του φαίνεσθαι και του είναι.

Η Καζαμπλάνκα, χωρίς την ιδιοτέλεια του Μπόγκαρντ, αλλά με ένα Τζόνι (εξαιρετικός, γοητευτικός και τραχύς ο Ρόναλντ Ζέρφελντ) αντιήρωα όπως τόσοι και τόσοι που κατά την διάρκεια του πολέμου πούλησαν εαυτούς και αγάπες για λίγη ζωή ακόμη. Κι όταν ξεκινά η τελευταία σκηνή, η απίθανη αυτή αλληγορική σκηνή, αυτοί οι αντιήρωες βλέπουν μπροστά τους όλη την αλήθεια σαν βράχο πάνω απ’ το κεφάλι τους. Η Νέλι ψάχνει για την αγάπη της, αλλά βρίσκει τον εαυτό της. Και η ανθρωπότητα δεν θα είναι ποτέ η ίδια.  Χάρμα ιδέσθαι.

Αξιολόγηση: ****

Ευριπίδης Ταρασίδης



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ο Γιάννης Φραγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1960, όπου τέλειωσε το εξατάξιο γυμνάσιο. Σπούδασε χημεία στον Καναδά, στο Μόντρεαλ (Quebec), στο Μόνκτον (New Brunswick) και στην Ορλεάνη (Γαλλία). Το 1989 σπούδασε φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, στην Αθήνα. Παρακολούθησε σεμινάρια σημειωτικής, με το Δημήτρη Τσατσούλη (φωτογραφίας, λογοτεχνίας και θεάτρου), στο Ελληνοαμερικάνικο Κολλέγιο. Το 2009 τέλειωσε το Master in Arts, από το Middlesex University, με θέμα της διατριβής του, «Ο μύθος, μια αφηγηματική διακειμενικότητα». Το 1989 άρχισε να αρθρογραφεί και το 1990 ξεκίνησε να γράφει κριτικές κινηματογράφου. Το 1992 έγινε μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, της οποίας έχει διατελέσει Πρόεδρος, και της FIPRESCI. Το 1994 έγινε μέλος του «Μικρό» (Σωματείο για την ταινία μικρού μήκους), στο οποίο ήταν Πρόεδρος για δύο θητείες. Το 2000 ξεκίνησε να διδάσκει σε σεμινάρια κινηματογράφου στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ), στο «Μικρό», στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο Μικρό Πολυτεχνείο, στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου, στο δικό του χώρο και σε συνεργασία με τη filmfabrik Productions, στη Θεσσαλονίκη, όπου διδάσκει κινηματογράφο μέχρι σήμερα στο Κινηματογραφικό Εργαστήρι Fabula, το οποίο διευθύνει. Συμμετείχε στο στρογγυλό τραπέζι της FIPRESCI, στην Κωνσταντινούπολη και στη Φιλιππούπολη με θέμα τον βαλκανικό κινηματογράφο. Συμμετείχε σε κριτικές επιτροπές στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας και σε Φεστιβάλ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Εργαστηρίου Almakalma, το οποία ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο (Performance). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εξόρμηση, στην οποία ήταν υπεύθυνος του πολιτιστικού τμήματος, στην Αθηναϊκή, στη Νίκη, στο Μανδραγόρα, στην Ουτοπία, στη Σύγχρονη Εκπαίδευση, στον κατάλογο του Φεστιβάλ της Λάρισας, στη Γραφή, στο Κ.ΛΠ., στο Ριζοσπάστη και στο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ. Ίδρυσε το περιοδικό «αντι-Κινηματογράφος», στο οποίο ήταν διευθυντής σύνταξης, το 1992, το περιοδικό «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», στο οποίο ήταν διευθυντής, το 2000. Επιμελήθηκε και συνπαρουσίασε, μαζί με τον Κώστα Σταματόπουλο, την εκπομπή «Cineπλάνο», στο 902TV, από το 2008 έως το 2009. Ήταν υπεύθυνος για τους διαδικτυακούς τόπους www.cinemainfo.gr και www.theaterinfo.gr. Ίδρυσε και διεύθυνε το greeceactuality.wordpress.com. και τώρα διευθύνει και αρθρογραφεί στα www.filmandtheater.gr και www.thessalonikinfo.gr. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Jean Mitry, «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», έχει γράψει τα βιβλία «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, το 2006, «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών (σειρά νεανική Βιβλιοθήκη) και «Κώστας Φέρρης», εκδ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Έχει οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, όπως το Αφιέρωμα στον Παλαιστινιακό Κινηματογράφο, το 2002, την Εβδομάδα Κλασικού Ιαπωνικού Κινηματογράφου και την Εβδομάδα Σύγχρονου Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το 2002, ως μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. Ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Νέων Δημιουργών, στο Ε.Κ.Θ., στη Θεσσαλονίκη, και ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης Solaris, η οποία δραστηριοποιείται πλέον στη Θεσσαλονίκη. Διευθύνει το Αφηγηματικό Εργαστήριο Fabula, που ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Έχει σκηνοθετήσει τρείς ταινίες μικρού μήκους, οι δύο πτυχιακές για το Master στο πανεπιστήμιο Middlesex, και την ταινία-ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας». ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ «Μέσα από τις βιτρίνες», 8΄, 2009, σκηνοθεσία «Nafasz», 7΄, 2009, σκηνοθεσία «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας», 50΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Στιγμή απολιθωμένη», 31΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Η τελευταία λατέρνα», 6΄, 2010, σεναριακή επιμέλεια «Το κλειδί της επιστροφής», 13΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Το συρματόπλεγμα», 19΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Στο Τσινάρι», 7΄, 2017, σκηνοθεσία «Sotos, ζωγράφος αει…πράγμων», 2020, 97΄, σκηνοθεσία-φωτογραφία ΒΙΒΛΙΑ «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, μετάφραση, εκδ. Entracte και Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα, 2001 «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών, Αθήνα, 2004 «Κώστας Φέρρης», εκδ. Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Αθήνα 2004 «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, Τρίπολη, 2006


Copyritght 2022 Thessalonikinfo / All rights reserved